Antibiyotik direnci için bilinçli tüketim şart

Yalvaç Devlet Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Berire Yavuz, “18-24 Kasım Antimikrobiyal Farkındalık Haftası” nedeniyle yaptığı açıklamada, antibiyotik direncinin önemli bir sağlık sorunu haline geldiğine dikkat çekerek, bu konuda bilinçli tüketimin büyük önem taşıdığını vurguladı.

Dr. Yavuz konuyla ilgili şu bilgileri verdi:

“Dünya Sağlık Örgütü’nün öncülüğünde her yıl 18–24 Kasım tarihleri arası ‘Antimikrobiyal Farkındalık Haftası’ olarak belirlenmiştir. Enfeksiyon hastalıklarıyla mücadelede hayati öneme sahip olan antimikrobiyal ilaçların akılcı kullanımını vurgulamak ve giderek büyüyen bir tehdit olan direnç sorununa çekmek için bu hafta oldukça önemlidir.

Antimikrobiyal direnç, mikropların kendilerini öldürmek için kullanılan ilaçlara karşı direnç geliştirmesi sonucu ortaya çıkan bir süreçtir.  Direnç durumunda, enfeksiyonların tedavisi zorlaşır, hastalığın yayılımı artar ve ölüm oranlarını yükselir. Antimikrobiyal direnç problemi yalnızca geleceğe yönelik bir tehdit değil, halihazırda sağlık sistemine, çevreye ve ekonomiye büyük zararlar veren önemli bir sorundur. Bu nedenle Dünya Sağlık Örgütü’nün bu seneki teması ‘Hemen Harekete Geçin: Bugünü Koruyun, Geleceği Güvenceye Alın’ olarak belirlenmiştir.

Direncin En Önemli Kaynağı, Yanlış Kullanım

Antimikrobiyal direnç, yalnızca hastanelerle ilişkili bir sorun değildir. Gereksiz antibiyotik reçete edilmesi, hastaların ilaç kullanırken hekimlerce önerilen doz ve süreye uymaması, viral enfeksiyonlarda antibiyotik kullanımı direnç gelişmesinin en önemli sebeplerindendir. Örneğin, üst solunum yolu enfeksiyonlarının büyük bir bölümü virüslerden kaynaklanmaktadır; buna rağmen antibiyotik reçetelenme oranları hâlâ oldukça yüksektir. Ayrıca hayvancılıkta uygunsuz antibiyotik kullanımı, direncin artmasına katkıda bulunmaktadır.

Dirençle Mücadelede Çok Yönlü Yaklaşım

Antimikrobiyal dirençle mücadele yalnızca hekimlerin değil, tüm toplumun ortak sorumluluğudur. Hastanelerde antibiyotik yönetim programları, bu mücadeledeki en etkili araçlarından biridir. Bu programlar, doğru antibiyotiğin doğru dozda, doğru sürede ve doğru hastaya verilmesini amaçlar. Enfeksiyon hastalıkları uzmanlarının liderliğinde yürütülen bu çalışmalar, gereksiz antibiyotik kullanımını azaltarak hem direnç oranlarını azaltmakta hem de maliyetleri düşürmektedir.

Direncin yayılmasını önlemek için biz ne yapabiliriz?

– Antibiyotikleri yalnızca hekim reçetesiyle ve hekimin önerdiği dozda kullanmalıyız. Hekim önermedikçe antibiyotik yazılması konusunda ısrarcı olmamalıyız.

– Tedavi süresi tamamlanmadan ilaçları bırakmamalıyız.

– Ellerin yıkanması, aşılama ve hijyen önlemlerinin enfeksiyonları önlemede en etkili yollar olduğunu unutmamalıyız.

Antimikrobiyal direnç, yavaş ilerleyen ancak durdurulmadığı takdirde büyük problemlere yol açabilecek bir krizdir. Bu krizle başa çıkmak için uygun sağlık politikaları, hekimler arası iş birliği ve toplumun bilinçlenmesi şarttır.”