2022 yılında dünya ve Türkiye ekonomisini neler bekliyor?

GÜLŞEN ARAS

gulsenaras@bagev.org.tr

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından açıklanan raporda Türk ekonomisinin 2022’de yüzde 3,2 büyüyeceğine yer verildi. Raporda, Covid-19’a karşı aşı ve tedavide ilerlemenin beklentileri artırarak belirsizliği azalttığı kaydedildi. OECD raporunda, “Krize karşı emsali görülmemiş hükümet ve merkez bankası eylemleri ile küresel ekonomik faaliyetler birçok sektörde hızlı bir şekilde toparlandı ancak bazı hizmet sektörlerinde faaliyetler kısıtlamalardan etkilenmeye devam ediyor” ifadesine yer verildi. Raporun yazıldığı sırada, küresel olarak Covid-19’dan ölen insan sayısının 1,5 milyon olduğunun hatırlatıldığı raporda, “Önünüzdeki yol daha parlak ama zorlu” ifadesine yer verildi
OECD, ekonomik görünümde Covid-19 salgınının başlangıcından beri aşı ve Asya’da toparlanma ile ilk kez daha parlak bir gelecek için “umut” olduğunu kaydederek 2022 için yüzde 3,7 büyüme öngördü. ABD ekonomisinin 2022’de yüzde 3,5 büyüyeceği öngörüldü. Çin ekonomisine yönelik 2022’de yüzde 4,9 büyüme öngörülüyor

Uluslararası Para Fonu (IMF) ise Türkiye ekonomisinin 2022’de yüzde 3,5 büyüyeceği öngörüsünde bulundu. IMF, Dünya Ekonomik Görünüm Raporu’nu “Ayrışan Toparlanmaları Yönetme” başlığı ile yayımladı. Raporda, küresel ekonomik görünümü çevreleyen yüksek belirsizliğin öncelikle Covid-19 salgınının seyrine bağlı olduğu yinelendi. Küresel ekonomik büyüme tahmininin 2022 için yüzde 4,2’den yüzde 4,4’e revize edildiği belirtildi. ABD ekonomisinin 2022 yılı büyüme tahmini de yüzde 2,5’ten yüzde 3,5’e çıkarıldı. Evro Bölgesi’ne yönelik büyüme beklentisi de 2022 için yüzde 3,6’dan yüzde 3,8’e yükseltildi. Almanya’nın 2022 yılı büyüme tahmini yüzde 3,1’den 3,4’e revize edilirken, İtalya ve İspanya’nın 2022 yılı büyüme tahminleri ise değişikliğe gidilmeyerek sırasıyla yüzde 3,6 ve yüzde 4,7 olarak bırakıldı. İngiltere için 2022 tahmini yüzde 5’ten 5,1’e çıkarıldı. Japonya ve Kanada ekonomilerinin 2022’de ise sırasıyla yüzde 2,5 ve yüzde 4,7 büyüyeceği öngörüldü. Söz konusu revizyonlarla gelişmiş ülkeler grubuna yönelik büyüme beklentisi 2022 için yüzde 3,1’den yüzde 3,6’ya yükseltildi. Covid-19 salgınının ortaya çıktığı ülke olmasına rağmen geçen yılı yüzde 2,3’lük büyüme ile tamamlayan Çin’in 2022 yılı büyüme beklentisi yüzde 5,6 olarak bırakıldı.

Ancak ekonomideki büyüme sokağa yansımıyor. Pandeminin vurduğu son bir yılda işsizlik ve yoksulluk rekor seviyelere çıkarken yüksek enflasyon nedeniyle de vatandaşın cebi giderek küçüldü.

Dünyanın halen bir salgın krizinin ortasında olduğunu vurgulamak gerek. Hükümetler, salgından en çok etkilenenlere yardımcı olmak için daha iyi hedeflemeyle politika araçlarını aktif şekilde kullanmaya devam etmek zorundalar. Ülkemiz ile ilgili kısımda güçlü ama sürdürülebilir olmayan mali teşviklerden sonra 2020 yılı sonlarında daha istikrarlı makroekonomik politikalara geçiş 2021’in ilk çeyreği sonunda sekteye uğrayarak piyasa beklentilerini bozdu. Covid-19’un ekonomik etkileri ile mücadelede Hükümetin özel kredi programları yerine hane halkına ve firmalara doğrudan mali destek sağlaması, para politikalarının da doğrudan enflasyonu düşürmeye odaklanması gerekiyor. Ayrıca vadesi gelen dış borçların uluslararası fonlama yoluyla çevrilebilmesi için politika kredibilitesinin şart olduğu gerçektir.
Büyümenin finansman kalitesi önemli. Tüketimi kırbaçlayarak, eşitsiz ve istihdamsız, hormonlu büyüme kabul edilemez. Bu yıl ve gelecek yılın büyüme rakamları, baz etkisi, ötelenen talep, sektörel ayrışma gibi nedenlerle Türkiye’de ve dünyada gerçek resmi ortaya koyamayacak. Büyümede yeni normali ve gerçek tabloyu 2022 sonrası göreceğiz.

Gülşen Aras
Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı (BAGEV) Genel Sekreteri